Obrona konieczna - kompendium od A do Ź

Moderator: Moderatorzy WBP

Awatar użytkownika
Abd
Zarejestrowany użytkownik
Zarejestrowany użytkownik
Reactions:
Posty: 40
Rejestracja: 16 lipca 2008, 16:46
Tematy: 0
Lokalizacja: Warszawa
Grupa: Zarejestrowani użytkownicy

Obrona konieczna - kompendium od A do Ź

Post autor: Abd »

Wstęp
Od 2007 r. prowadzę na forum o podobnej tematyce wątek o obronie koniecznej. Jako że planuję zagościć na stałe także tutaj, to chętnie podzielę się zebranymi materiałami (które dość regularnie uzupełniam, w czym liczę na pomoc forumowiczów).

O obronie koniecznej krąży wiele mitów. Tu je obalamy. Ponadto każdy powinien zrobić sobie samemu dobrze i dowiedzieć się, jak wolno się bronić, a jak nie.



Źródła prawa o obronie koniecznej
  • Ustawa z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. 1997, nr 88, poz. 553)
    Art. 25
    §1. Nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni, bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem.
    §2. W razie przekroczenia granic obrony koniecznej, w szczególności gdy sprawca zastosował sposób obrony niewspółmierny do niebezpieczeństwa zamachu, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.
    §3. Nie podlega karze, kto przekracza granice obrony koniecznej pod wpływem strachu lub wzburzenia usprawiedliwionych okolicznościami zamachu.
    §4. Osoba, która w obronie koniecznej odpiera zamach na jakiekolwiek cudze dobro chronione prawem, chroniąc bezpieczeństwo lub porządek publiczny, korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.
    §5. Przepisu §4 nie stosuje się, jeżeli czyn sprawcy zamachu skierowany przeciwko osobie odpierającej zamach godzi wyłącznie w cześć lub godność tej osoby.
  • Ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. 1964, nr 16, poz. 93)
    Art. 423
    Kto działa w obronie koniecznej, odpierając bezpośredni i bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro własne lub innej osoby, ten nie jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną napastnikowi.
  • Ustawa z 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz.U. 1971, nr 12, poz. 114)
    Art. 15
    Nie popełnia wykroczenia, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem.
Omówienia od A do Z
  • Obrona konieczna — hasło w Wikipedii.
  • Obrona konieczna w polskim prawie karnym”, Marcin T. — opis o.k. autorstwa amatora (studenta prawa?), z bibliografią. Chwilami nieudolnawy, zawiera sporo literówek itp. błędów, ale także sporo wiedzy niewystępującej w innych zwięzłych opracowaniach. Warto.
  • Obrona konieczna – przesłanki (cz. 1.)”, „Obrona konieczna – przekroczenie obrony koniecznej (cz. 2)”, ?, prawoity.pl, 13 grudnia 2010 r. — łopatologicznie, zwięźle, rzeczowo.
  • Granice obrony koniecznej – czyli jak należy się bronić”, Dawid Szwarc, Gazeta Podatkowa nr 191 z 7 listopada 2005 r. — rzeczowo, interesująco, zrozumiale.
  • Obrona konieczna”, Dominik Wojciechowski, My Wojownicy, 2 marca 2011 r. — ogólny opis o.k., zawiera kilka spostrzeżeń, których nie widziałem w innych źródłach (np. o związku o.k. z umowami międzynarodowymi, czy prawami i wolnościami człowieka). Bibliografia.
  • Życie jest zawsze silniejsze niż doktrynalne rozważania”, prof. UG Wojciech Adamczak, wykład prawa morskiego, zima 2001/2002 r., za: Wariat, body-factory.pl, 5 października 2008 r. — Bardzo szczegółowy artykuł opatrzony bardzo bogato źródłami. Styl budzi co prawda podejrzenia, czy autorem był rzeczywiście profesor, ale artykuł jest bez wątpienia świetny. Szczególnie cenne są cytaty z orzecznictwa i odnoszenie się do sytuacji z życia wziętych. Polecam.
  • Kiedy możemy się bronić sami? (PDF)”, materiał dla nauczycieli WOS opracowany przez Centrum Edukacji Obywatelskiej — Bardzo ciekawe. Z dokumentu: „Po zajęciach uczniowie powinni umieć: 3 wyjaśnić, co oznacza w prawie polskim pojęcie „obrona konieczna”; 3 zastosować tę wiedzę do analizy konkretnego przypadku; 3 określić i uzasadnić własne stanowisko w sprawie granic obrony koniecznej. Środki dydaktyczne: 1. Wywiad „Obrona konieczna i jej przekroczenie”. 2. Tekst „Zabójstwo na Mokotowie”. 3. Pytania do klasowej dyskusji. 4. Sąd w sprawie pułkownika H.”
Praktyka, orzecznictwo Audio, video
  • Obrona konieczna”, audycja w radio TOK FM z października 2007 r. — bardzo przyjemnie i konkretnie, dobre wprowadzenie w temat; opis ze strony radio: „W jakich okolicznościach znika odpowiedzialność za przestępstwo? Kiedy czyn zabroniony traktuje się jako dozwolony i legalny? Dlaczego lincz we Włodowej nie był obroną konieczną? Na te i inne pytania Cezaremu Łasiczce odpowiadała Dr Maria Łoszewska-Ołowska - prawnik z Zakładu Prawa Prasowego Instytutu Dziennikarstwa UW”.
Casusy (chronologicznie według daty zdarzenia)
2004 i wcześniej
  • Uniewinnienie Elżbiety Borowik – która zastrzeliła złodzieja kradnącego transformator”, Bartłomiej Kozłowski, polska.pl, ? — Bardzo głośna sprawa: w kwietniu 1994 r. Elżbieta Borowik z podwarszawskiego Chotomowa zastrzeliła jednego ze złodziei kradnących transformator ze słupa energetycznego na terenie jej posesji. Prokuratura wnosi o 4 lata więzienia (przy zastosowaniu nadzwyczajnego złagodzenia kary) za umyślne zabójstwo przy przekroczeniu granic obrony koniecznej. Warszawski Sąd Wojewódzki uniewinnia ją, a Sąd Apelacyjny 5 kwietnia 1997 r. (trzy lata po zdarzeniu) podtrzymuje wyrok (nie stwierdziwszy przekroczenia granic obrony koniecznej). Artykuł wspomina o kilku innych głośnych sprawach z okresu 1995-2005.
  • Sąd go ukarał, bandyci wyśmiali”, LB, naszemiasto.pl („Express Ilustrowany”), 5 października 2000 r.; „Łódź: Kolejny wyrok w sprawie obrony koniecznej”, RMF, polskalokalna.pl, 14 maja 2003 r.; „Kolejny wyrok w sprawie Józefa Banasiaka”, am, gazeta.pl, 1 czerwca 2005 r.; „Raniąc śmiertelnie przekroczył granicę obrony koniecznej”, mj, wp.pl (PAP), 10 stycznia 2006 r. — W nocy 19 grudnia 1997 r. 48-letni Józef Banasiak zostaje na swojej posesji zaatakowany nożem przez jednego z dwóch włamywaczy, odbiera mu nóż i ściga go do granic posesji. Uciekającemu przez płot Markowi P. zadaje dwa ciosy w pośladek i zabija go. W areszcie tymczasowym spędza 9 miesięcy, próbuje popełnić samobójstwo. Prokurator żąda 10 lat więzienia za zabójstwo. Ośmioletnia batalia sądowa (9 procesów): 1998: Sąd Okręgowy odstępuje od wymierzenia kary (silne wzburzenie); 1999: Sąd Apelacyjny kieruje do ponownego rozpatrzenia; 2000: SO nie dopatruje się działania w obronie koniecznej, wyrok za śmiertelne zranienie: rok i 4 miesiące więzienia; 2000: SA utrzymuje wyrok SO w mocy; 2002?: Sąd Najwyższy kieruje do ponownego rozpatrzenia; 2003: SA kieruje do ponownego rozpatrzenia; 2004: SO uznaje go za winnego śmiertelnego zranienia, nadzwyczajnie łagodzi karę, rok więzienia w zawieszeniu na dwa lata; 2005: SA uznaje go za winnego, odstępuje od wymierzenia kary (silne wzburzenie) [taki sam wyrok zapadł w pierwszym procesie]; 2006: Sąd Najwyższy oddala kasację obrony. Skazany zapowiadał zwrócenie się do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu [nie znalazłem dalszych informacji].
  • SN utrzymał uniewinnienie w procesie o zabójstwo na plaży nudystówkopia, mj, wp.pl (PAP), 25 lipca 2006 r. — W czerwcu 1998 r. na warszawskiej plaży nudystów 46-letni Zbigniew B., odpierając atak pięciu pijanych mężczyzn, zabija nożem jednego z nich i rani dwóch kolejnych. Oskarżony m.in. o zabójstwo spędza 7 miesięcy w areszcie, sprawa trzykrotnie trafia przed sąd okręgowy (6 lat więzienia/uniewinnienie/odstąpienie od wymierzenia kary), trzykrotnie przed apelacyjny (ponowne rozpoznanie/ponowne rozpoznanie/uchylenie wyroku SO i uniewinnienie). Po siedmiu latach od zdarzenia Sąd Najwyższy oddala kasację prokuratury od wyroku uniewinniającego jako oczywiście bezzasadną.
2005
  • Poznań: Uniewinnienie mężczyzny, który zabił włamywacza - prawomocne”, PAP, 12 lipca 2007 r. — Piotr J. oskarżony o zabójstwo 18-letniego Adriana K., którego zastrzelił 2 września 2005 r., gdy ten włamywał się do jego mieszkania. Prokuratura umarza śledztwo, sprawa trafia do sądu z oskarżenia prywatnego. Sądy dwóch instancji prawomocnie uniewinniają oskarżonego.
2006 2007
  • Sąd uniewinnił oskarżonego o zabójstwo 17-latka”, PAP, 20 listopada 2007 r. — W kwietniu 2007 r. w Warszawie (Mokotów) 21-letni Grzegorz B. broniąc się przed agresją grupy wyrostków zabija nożem 17-letniego Bartłomieja G. Oskarżony o zabójstwo przy przekroczeniu granic obrony koniecznej. Sąd, uznawszy zarzut za „absurdalny”, uniewinnia go.
  • Klikuszowa: śmiertelny cios zadał w obronie koniecznej”, Artur Drożdżak, „Gazeta Krakowska”, 27 września 2009 r.; „6 lat więzienia za zabójstwo w Klikuszowej”, ryb, podhale24.pl, 22 października 2008 r. — 2 października 2007 r. prowadzący melinę 49-letni Witold Ł. ze wsi Klikuszowa zabija 31-letniego Stanisława Józefczaka. Obaj są pod wpływem alkoholu. Twierdzi, że gdy zabity wdarł się do jego domu z nożem, odebrawszy mu nóż zadał w obronie koniecznej jeden cios. Wyrok: przekroczenie granic obrony koniecznej, nadzwyczajne złagodzenie kary za zabójstwo – sześć lat więzienia.
  • Bezdomny zabił i jest niewinny”, teka, fakt.pl, 16 listopada 2009 r. — 54-letni bezdomny z Leżajska, Jan M., śpiąc w towarzystwie innego bezdomnego na bocznicy kolejowej zostaje w październiku 2007 r. napadnięty przez 25-letniego Łukasz P., któremu w następstwie bójki zadaje wiele ciosów nożem i zabija. Sąd okręgowy skazuje go na sześć lat więzienia za „zabójstwo z przekroczeniem granic obrony koniecznej” [cyt. dosł.], następnie sąd apelacyjny uniewinnia. Sąd Najwyższy oddala kasację: „[...] w czasie napaści ofiara nie ma czasu na dywagowanie, czy zrobi krzywdę napastnikowi czy nie. Ważne jest, by ofiara mogła ochronić swoje życie i zdrowie.”
  • Jatka na Powązkach — W dzień Wszystkich Świętych 2007 r. 30-letni Andrzej O. zostaje napadnięty pod zatłoczonym murem Cmentarza Powązkowskiego przez dwóch mężczyzn. Jeden z napastników, Maciej O., odwieziony do szpitala z dwiema ranami zadanymi nożem. Prokuratura: obrona konieczna, umorzenie postępowania w sprawie.
2008
  • Sąd: stróż zabił w obronie własnej”, Piotr Żytnicki, gazeta.pl Poznań, 19 stycznia 2009 r. — W sierpniu 2008 r. 32-letni Andrzej S., magister fizyki pracujący jako stróż w ośrodku dla samotnych matek, podczas wykonywania obowiązków broni się przed agresywnym, pijanym 38-letnim Ryszardem B., zadając mu 9 ciosów nożem, i zabija go. Prokuratura oskarża go zabójstwo przy przekroczeniu granic obrony koniecznej i wnosi o mininalny wymiar kary (8 lat). Sąd: uniewinnienie. W artykule krzepiące cytaty z wyroku.
2009
  • Złapał złodziei. Skazali go!!!”, teka, fakt.pl, 15 grudnia 2009 r. — Jerzy Mizura z Puław wybiega z siekierą na parking, by powstrzymać kradnących koła jego samochodu. Złodzieje uciekają do swojego samochodu i próbują nim odjechać mimo gróźb, że „posypie się szkło”. Jerzy M. demoluje więc samochód złodziei siekierą, ci jednak uciekają, zostawiając samochód. Następnie złapani 22-letni Rafał S. i 20-letni Karol W. otrzymują wyroki za kradzież. Mimo to właścicielka zniszczonego samochodu i matka jednego ze złodziei podaje Jerzego Miziurę do sądu o odszkodowanie za samochód. Sąd pierwszej instancji zasądza 1000 zł grzywny, 150 zł za szkody i 150 zł kosztów sądowych. Sąd apelacyjny obniża karę do 20 zł. [nie jest dla mnie jasne, mimo stwierdzenia w artykule, czy w wyroku była wzmianka o przekroczeniu granic obrony koniecznej; brak daty zdarzenia]
  • Więzienie i grzywna za pobicie złodzieja, który go okradał”, Leszek Wójtowicz, dziennikwschodni.pl, 8 maja 2010 r. (także: „Skatował złodzieja w obronie garażu”, Leszek Wójtowicz, dziennikwschodni.pl, 1 lipca 2009 r., 30 czerwca 2009 r.; „Pobił złodzieja, teraz grozi mu 10 lat więzienia”, LEW, dziennikwschodni.pl, 30 czerwca 2009 r.; „Skatował złodzieja w obronie garażu, nie pójdzie do aresztu”, Leszek Wójtowicz, dziennikwschodni.pl, 1 lipca 2009 r.) — 25 czerwca 2009 r. 22-letni Jacek W. z gminny Ulhówek ciężko pobił jednego ze złodziei okradających jego garaż, 16-letniego Grzegorza K., zamknął go w bagażniku i zadzwonił po policję. Prokuratura Rejonowa w Tomaszowie Lubelskim oskarżyła go o ciężkie uszkodzenie ciała i wystąpiła do sądu o tymczasowe aresztowanie (sąd nie przychylił się). Sąd Rejonowy w Tomaszowie Lubelskim: przekroczenie granic obrony koniecznej, wyrok za ciężkie uszkodzenie ciała z nadzwyczajnym złagodzeniem kary (silne wzburzenie) do najniższej możliwej: rok więzienia w zawieszeniu na 3 lata, 5 tys. zł nawiązki na rzecz poszkodowanego. [W chwili publikacji artykułu wyrok nie był prawomocny, jednak wobec braku informacji o ciągu dalszym historii zakładam, że nie było apelacji i się uprawomocnił.]
  • Obrona konieczna: Uniewinniony od zabójstwa”, Magdalena Wasiluk, poranny.pl, 20 lutego 2011 r. — 23 sierpnia 2009 r. w Nowym Dworze w pow. sokolskim Stanisław Ł. zabił nożem jednego z czterech byłych kolegów, którzy na jego posesji bili jego rodzinę. Po roku w areszcie uniewinniony od zarzutu zabójstwa.
  • Kraków: inwalida w obronie kobiety wybił zęby młotkiem. Sąd orzekł obronę konieczną”, naszemiasto.pl Kraków, 29 września 2010 r., za: Artur Drożdżak, ?, „Gazeta Krakowska”, ? — 26 sierpnia 2009 r. w Krakowie emeryt i inwalida, 52-letni Kazimierz Suder, broniąc kobiety i siebie przed jej mężem Grzegorzem S. wybija napastnikowi zęby młotkiem. Wyrok: prawomocne uniewinnienie.
  • Wałbrzych: Miałam syna, mam grób”, naszemiasto.pl Wałbrzych, 22 czerwca 2010 r., za: Małgorzata Moczulska, ?; także: „Wbił nóż w serce "w obronie koniecznej"”, Maria Bartoszko, fakt.pl, 24 listopada 2010 r.; „Nóż w serce. Czy w obronie koniecznej? (z video-reportażem)”, Paulina Bąk, Interwencja (Polsat), 5 liipca 2010 r. — Znany z zapalczywości, i uprzednio skazany za grożenie nożem, 44-letni taksówkarz Krzysztof K. 25 października 2009 r. zabija nożem 21-letniego Damiana Brzozę, twierdząc, że działał w obronie koniecznej, a zabity był jednym z trzech ścigających go nocą przez miasto młodych ludzi. Prokuratura i matka zabitego oskarżają go o zabójstwo. Sąd pierwszej instancji (Sąd Okręgowy w Świdnicy) oczyszcza go z zarzutu zabójstwa, uznaje, że doszło do przekroczenia granic obrony koniecznej, ale było to uzasadnione silnym wzburzeniem i okolicznościami odpieranego zamachu, umarza więc postępowanie. Z wyroku: „Oskarżony przekroczył jedynie granice obrony koniecznej, bo wyciągnął nóż i zadał nim śmiertelny, jak się potem okazało, cios, zanim został zaatakowany. Wynikało to jednak z sytuacji lękowej i strachu przed trójką młodych mężczyzn, którzy jak mógł sądzić, chcieli go zaatakować.” Sąd Apelacyjny we Wrocławiu podtrzymuje wyrok.
2010
  • Strzelanina pod Opolaninem. Dlaczego prokuratura umorzyła śledztwo”, Zbigniew Górniak, nto.pl, 12 grudnia 2010 r. (także: „Strzelanina pod Opolaninem. Czterech bandytów napadło na właściciela kantoru”, Katarzyna Kownacka, nto.pl, 8 stycznia 2010 r.; „Strzelanina pod Opolaninem. Adwokat napadniętego właściciela kantoru przedstawia jego wersję wydarzeń”, Zbigniew Górniak, nto.pl, 15 stycznia 2010 r.; „Prokuratura: czy właściciel kantoru strzelał do uciekającego napastnika”, jsz/mja/bno/woj/ (PAP), money.pl, 27 stycznia 2010 r.) — 8 stycznia 2010 r. w Opolu właściciel kantoru w centrum handlowym „Opolanin”, Józef B., otrzymuje ostrzeżenie od policjanta: „Jest na pana planowany napad, kantor będzie pod obserwacją, proszę zachowywać się naturalnie i działać jak co dzień, proszę nie wynosić gotówki z kantoru”, informacja następnie kilkukrotnie powtarzana mu przez telefon. Policja nie ustala z nim planu działania, nie wyposaża np. w kamizelkę, nie przedstawia możliwych opcji. Jednocześnie policja wie, że właściciel kantoru ma przy sobie legalną broń do obrony. Informacja o napadzie pochodzi z działań operacyjnych policji lub CBŚ. Gdy Józef B. wsiada do samochodu, za nim wsiada dwóch napastników, jeden zaczyna go dusić, drugi wyjmuje paralizator. Józef B. strzela za siebie, w duszącego go mężczyznę, trafia w klatkę piersiową. Obaj uciekają, postrzelony Tomasz L. pada na chodnik i umiera wkrótce później, drugiego (i kolejnych dwóch) moment później, wyszedłszy z ukrycia, łapią policjanci w kominiarkach z pistoletami maszynowymi. Józef B. zostaje zatrzymany i skuty (sic!); wypuszczony po przesłuchaniu, jednak nie otrzymuje pomocy psychologa. Jeszcze 19 dni później, mimo obecności policji na miejscu zdarzenia, Prokuratura Okręgowa w Opolu „ustala”, ile oddano strzałów i rozważa wariant przekroczenia granic obrony koniecznej lub nawet „usiłowania zabójstwa” (sic!). Dziewięć miesięcy, dziesiątki ekspertyz, oględzin i wizji lokalnych później (sic!) śledztwo w sprawie umarza, uzasadniając: „przekroczono granice obrony koniecznej (sic!) lecz pod wypływem strachu i stresu, co jest okolicznością łagodzącą”. W listopadzie 2010 r. zapadają wyroki więzienia dla napastników, notowanych wcześniej: 33-letni Tomasz C. – 4 lata, 35-letni Jacek Z. – 2,5 roku, 38-letni Zbigniew S. – 3,5 roku.
  • Prokuratura: antykwariusz zachował się znakomicie”, Janina Blikowska, Marek Kozubal, zyciewarszawy.pl, 10 lutego 2010 r.; „Napadli na antykwariat, obaj nie żyją”, blik, zyciewarszawy.pl, 15 lutego 2010 r. (także: „Warszawa: Napad na antykwariat - antykwariusz zabił bandytę (ZDJĘCIA!), paw, se.pl, 8 lutego 2010 r.”) — 8 lutego 2010 r. właściciel sklepu z antykami w centrum Warszawy 44-letni Andrzej K. brutalnie zaatakowany i raniony w szyję przez jednego z dwóch zamaskowanych napastników zabija nożem jednego z nich, 57-letniego recydywistę skazanego m.in. za zabójstwo Janusza B. Prokuratura umarza postępowanie wobec stwierdzenia oczywistej obrony koniecznej.
  • Obrona konieczna”, Andrzej Lampart, tvp.pl, 30 stycznia 2011 r.; „Zabił w obronie koniecznej, rodzina zmarłego domaga się kary”, Piotr Kanikowski, „Gazeta Wrocławska”, 2 lutego 2011 r.; nagranie z „Informacji” stacji TVL Odra: youtube.com/watch?v=Icc7Uw-umXU — W maju 2010 r. Maturzysta Kamil K. z Chojnowa zabija nożem jednego z pięciu napastników. Prokuratura umarza postępowanie.
  • Zabił napastnika. Prokuratura: To była obrona konieczna”, PAP, 17 stycznia 2011 r. — W sierpniu 2010 r. we Wrześni pracownik napadniętej kolektury Lotto Stanisław O. zabija napastnika jego własnym nożem. Prokuratura umarza postępowanie.
2011
Casusy oczekujące zakończenia
  • Zabił w obronie matki”, Kamil Pawełoszek, fakt.pl, 14 maja 2010 r. — 25-letni Dariusz P. z Gryfic (zach.-pom.) zabił sąsiada, 47-letniego Marcina M., który w nocy wdarł się pijany do jego mieszkania i groził nożem jego rodzinie. Według świadków napastnik nadział się na własny nóż podczas szamotaniny. Prokuratura oskarża o zabójstwo, oskarżony oczekuje na proces w areszcie.
Artykuły różne
  • Czy wolno nam zabić złodzieja?”, Justynian Wawrzynkiewicz, „Najwyższy Czas!” – wydanie internetowe, 5 listopada 2007 r.
  • Kilka uwag o granicach obrony koniecznej”, dr Krzysztof Gorazdowski, Permanentnik Studentów Prawa „lexUS”, 6 marca 2006 r. — rzetelny, suchy tekst specjalisty, bibliografia.
  • Czy działając w obronie koniecznej można pozbawić napastnika życia?”, dr Radosław Krajewski, Gazeta Semestralna Wyższej Szkoły Humanistyczno-Ekonomicznej we Włocławku „Vladislavia”, nr 15 (nr 2 on-line) luty 2003 r. — rzetelnie, sucho, zwięźle, bogata bibliografia.
  • Absurdalne warunki uznania obrony za konieczną”, Robert Smoktunowicz, Michał Kuliński, „Rzeczpospolita” (dodatek „Prawo co dnia”) nr ? z 5 sierpnia 2005 r. — jeszcze nie czytalem. Tekst chyba jest na stronie Smoktunowicza, która jednak nie działa.
  • Ryzykowna obrona własna”, Andrzej Goszczyński, „Rzeczpospolita” (dodatek „Prawo co dnia”) nr ? z 20-21 sierpnia 2005 r. — nie czytałem, chyba nie ma w sieci, ale jest opis i fragment artykułu w notce „'Rzeczpospolita' o obronie koniecznej” na Portalu Strzeleckim Giwera.pl.
  • Kiedy można stosować obronę konieczną. Rozmowa z Szymonem Krajnikiem”, mc, „gazeta.pl Toruń”, 21 marca 2011 r. — krótki artykuł, niewiele informacji, ale powtórzone poprawnie i zrozumiale najważniejsze zasady, obalone ze dwa mity.
  • Przekroczenia granic obrony koniecznej: pozorna zmiana”, Andrzej Paterek von Sperling, rp.pl, 5 listopada 2010 r. — krytyka przepisu, który wszedł w życie 9 czerwca 2010 r.: „nie podlega karze‚ kto przekracza granice obrony koniecznej pod wpływem strachu lub wzburzenia usprawiedliwionych okolicznościami zamachu”.
  • Obrona konieczna: niedostrzeżona rewolucja”, Paweł Hajdys, Tomasz Kotkowski, rp.pl, 3 grudnia 2010 r. — polemika z poprzednim artykułem.
  • Obrona niekonieczna”, Andrzej Goszczyński, „Polityka”, nr 25 (2406) 21 czerwca 2003 r., s. 92-93 — Artykuł piętnujący wadliwe funkcjonowanie prokuratur w sprawach związanych z obroną konieczną, np. traktowanie broniącego się jak przestępcy. Skupia się na wybranych przypadkach, niestety bez statystyk. [Ostrzeżenie: Niektóre zdania w tym artykule, np. o broni palnej, powodują palpitacje serca.]
  • Obywatel broniący porządku publicznego będzie chroniony jak policjant”, ?, Dziennik Gazeta Prawna, 30 marca 2011 r. — Omówienie zmian w przepisach KK dot. obrony koniecznej, które weszły w życie 22 marca 2011 r. („chroniony jak funkcjonariusz”). Profesjonalny artykuł.
  • Obrona konieczna interwencyjna”, ?, SerwisPrawa.pl, 23 marca 2011 r. — Kolejne omówienie zmian w przepisach KK dot. obrony koniecznej, które weszły w życie 22 marca 2011 r. („chroniony jak funkcjonariusz”).
Dyskusje prawników i polityków Niewprowadzona reforma Ziobry (Smoktunowicza) Bibliografia Pobocza i meandry
  • Naród tchórzy”, Jeffrey R. Snyder, tłum. z ang. Maciej Miąsik — Obowiązkowa lektura dla każdego bez względu na jego opinię o prawie do posiadania broni, do obrony i okolicach. Wstrząsający w swej wymowie artykuł o wolności człowieka.
  • Przeciw istnieniu 'granic obrony koniecznej' - podejście wolnościowe”, Krzysztof „Critto” Sobolewski, 19 listopada 2000 r. — Ciekawy tekst o libertariańskim podejściu do zagadnienia obrony koniecznej i jej granic, postulujący zniesienie wszelkich ograniczeń środków obrony przysługujących ofierze.
  • Obrona konieczna nie ma granic”, ?, ?, 2 marca 2009 r. — Krótki, treściwy wpis na blogu (?) uzasadniający tytułową tezę z pozycji libertariańskich. Ostrzeżenie: artykuł nie opisuje stanu prawnego w Polsce.
Ostatnio zmieniony 21 kwietnia 2011, 18:15 przez Abd, łącznie zmieniany 5 razy.
Rozmowę o broni w kontekście obrony koniecznej można kontynuować w wątku przyklejonym w dziale „Prawo WBP”.
Awatar użytkownika
redpoint
Zarejestrowany użytkownik
Zarejestrowany użytkownik
Reactions:
Posty: 679
Rejestracja: 27 maja 2010, 13:00
Tematy: 0
Lokalizacja: Zamość
Grupa: Zarejestrowani użytkownicy

Post autor: redpoint »

Dobra robota! Gratulację.
Powyższy post odzwierciedla jedynie prywatne poglądy i stan wiedzy autora, zatem nie musi on opisywać stanu faktycznego.
Awatar użytkownika
Abd
Zarejestrowany użytkownik
Zarejestrowany użytkownik
Reactions:
Posty: 40
Rejestracja: 16 lipca 2008, 16:46
Tematy: 0
Lokalizacja: Warszawa
Grupa: Zarejestrowani użytkownicy

Post autor: Abd »

I do spisu trafia pierwszy casus, o którym dowiedziałem się z tego forum. Skandaliczny przykład niekompetencji policji i prokuratury, po prostu niewiarygodny:
  • Strzelanina pod Opolaninem. Dlaczego prokuratura umorzyła śledztwo”, Zbigniew Górniak, nto.pl, 12 grudnia 2010 r. (także: „Strzelanina pod Opolaninem. Czterech bandytów napadło na właściciela kantoru”, Katarzyna Kownacka, nto.pl, 8 stycznia 2010 r.; „Strzelanina pod Opolaninem. Adwokat napadniętego właściciela kantoru przedstawia jego wersję wydarzeń”, Zbigniew Górniak, nto.pl, 15 stycznia 2010 r.; „Prokuratura: czy właściciel kantoru strzelał do uciekającego napastnika”, jsz/mja/bno/woj/ (PAP), money.pl, 27 stycznia 2010 r.) — 8 stycznia 2010 r. w Opolu właściciel kantoru w centrum handlowym „Opolanin”, Józef B., otrzymuje ostrzeżenie od policjanta: „Jest na pana planowany napad, kantor będzie pod obserwacją, proszę zachowywać się naturalnie i działać jak co dzień, proszę nie wynosić gotówki z kantoru”, informacja następnie kilkukrotnie powtarzana mu przez telefon. Policja nie ustala z nim planu działania, nie wyposaża np. w kamizelkę, nie przedstawia możliwych opcji. Jednocześnie policja wie, że właściciel kantoru ma przy sobie legalną broń do obrony. Informacja o napadzie pochodzi z działań operacyjnych policji lub CBŚ. Gdy Józef B. wsiada do samochodu, za nim wsiada dwóch napastników, jeden zaczyna go dusić, drugi wyjmuje paralizator. Józef B. strzela za siebie, w duszącego go mężczyznę, trafia w klatkę piersiową. Obaj uciekają, postrzelony Tomasz L. pada na chodnik i umiera wkrótce później, drugiego (i kolejnych dwóch) moment później, wyszedłszy z ukrycia, łapią policjanci w kominiarkach z pistoletami maszynowymi. Józef B. zostaje zatrzymany i skuty (sic!); wypuszczony po przesłuchaniu, jednak nie otrzymuje pomocy psychologa. Jeszcze 19 dni później, mimo obecności policji na miejscu zdarzenia, Prokuratura Okręgowa w Opolu „ustala”, ile oddano strzałów i rozważa wariant przekroczenia granic obrony koniecznej lub nawet „usiłowania zabójstwa” (sic!). Dziewięć miesięcy, dziesiątki ekspertyz, oględzin i wizji lokalnych później (sic!) śledztwo w sprawie umarza, uzasadniając: „przekroczono granice obrony koniecznej (sic!) lecz pod wypływem strachu i stresu, co jest okolicznością łagodzącą”. W listopadzie 2010 r. zapadają wyroki więzienia dla napastników, notowanych wcześniej: 33-letni Tomasz C. – 4 lata, 35-letni Jacek Z. – 2,5 roku, 38-letni Zbigniew S. – 3,5 roku.
Rozmowę o broni w kontekście obrony koniecznej można kontynuować w wątku przyklejonym w dziale „Prawo WBP”.
Awatar użytkownika
Waldo
Zarejestrowany użytkownik
Zarejestrowany użytkownik
Reactions:
Posty: 217
Rejestracja: 21 stycznia 2004, 19:07
Tematy: 14
Lokalizacja: Warszawa
Grupa: Zarejestrowani użytkownicy

Post autor: Waldo »

Wiem że nasze forum jest głównie o broni sportowej, ale może warto ten temat przykleić ?


Pozdrawiam
Fenixom
Zarejestrowany użytkownik
Zarejestrowany użytkownik
Reactions:
Posty: 1073
Rejestracja: 23 lutego 2009, 22:27
Tematy: 0
Grupa: Zarejestrowani użytkownicy

Post autor: Fenixom »

Dobra robota kolego : Bravo :piwo:
Awatar użytkownika
Abd
Zarejestrowany użytkownik
Zarejestrowany użytkownik
Reactions:
Posty: 40
Rejestracja: 16 lipca 2008, 16:46
Tematy: 0
Lokalizacja: Warszawa
Grupa: Zarejestrowani użytkownicy

Post autor: Abd »

O, przyklejony. Teraz juz w ogóle nikt do niego ine zajrzy. :P

A poważnie: dziękuję.


Co do „nasze forum jest o broni sportowej” – jej także można użyć do obrony koniecznej. I nie, nie chcę trollować ani prowokować, tylko wyjaśniam.

Wiem, jakie są ograniczenia dotyczące rodzajów pozwoleń. Wiem, że przy pozwoleniu na broń sportową nie wolno jej nosić i używać poza miejscami do tego przeznaczonymi, i do tego nie zachęcam. Lecz gdy życie stawia człowieka w sytuacji zagrożenia, instytucja obrony koniecznej (a także instytucja stanu wyższej konieczności), jako 'kontratypy', mogą pozwalać na legalne podejmowanie działań, które w innych okolicznościach byłyby przestępstwem lub wykroczeniem (na przykład: pobicie, uszkodzenie ciała, zabójstwo, kradzież, zniszczenie mienia). Kto zabije napastnika w ramach (i bez przekroczenia granic) obrony koniecznej, nadal dopuszcza się 'zabójstwa', ale 'legalnego': „Nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej…”. Kto naruszy zasady użycia broni posiadanej dla celów sportowych, ten nadal 'narusza warunki pozwolenia', ale 'legalnie', więc nie jest to 'wykroczenie': „Nie popełnia wykroczenia, kto w obronie koniecznej…”

Tak więc jeśli, szczęście w nieszczęściu, podczas rozboju, włamania etc. etc. masz czas przygotować przewożoną broń sportową do strzału i użyć jej do obrony koniecznej, wobec braku innych równie skutecznych środków odparcia zamachu, nie wahaj się. To samo dotyczy broni czarnoprochowej, myśliwskiej, białej, cięciwowej etc.

Co więcej, nawet broni posiadanej nielegalnie (bez pozwolenia) można 'legalnie' użyć do obrony koniecznej. Albo inaczej: to, jakiego środka użyto do odparcia zamachu w obronie koniecznej, nie ma znaczenia dla uznania przez organa zaistnienia obrony*. Taki broniący się nie będzie więc podlegał odpowiedzialności za użycie broni przeciwko człowiekowi; nadal będzie jednak podlegał odpowiedzialności za posiadanie broni bez zezwolenia (fakt użycia broni w obronie koniecznej rzecz jasna nie legalizuje gnata kupionego na bazarze).

{*} Oczywiście jeśli będzie to środek oczywiście przesadzony, dojdzie do ekscesu intensywnego, to jest przekroczenia granic obrony koniecznej przez zastosowanie środka niewspółmiernego do niebezpieczeństwa zamachu. Patrz teksty w pierwszym poście.
Rozmowę o broni w kontekście obrony koniecznej można kontynuować w wątku przyklejonym w dziale „Prawo WBP”.
Awatar użytkownika
Arnie
Zarejestrowany użytkownik
Zarejestrowany użytkownik
Reactions:
Posty: 4852
Rejestracja: 26 sierpnia 2005, 15:41
Tematy: 0
Lokalizacja: Warszawa - Włochy
Grupa: Zarejestrowani użytkownicy
Kontakt:

Post autor: Arnie »

Co do przekroczenia granic obrony koniecznej to obecne przepisy znowelizowano w połowie 2010r. Osoba, która przekroczyła granice obrony pod wpływem strachu lub wzburzenia, nie podlega karze. Do tej pory w takich przypadkach sąd mógł jedynie odstąpić od wymierzenia kary, ale najpierw musiał przeprowadzić całe postępowanie. Zmiana pozornie kosmetyczna, jednak bardzo istotna - pozwalająca uniknąć kosztów np. adwokata. Wczesniej nie było to możliwe.

Co do obrony bronią na pozwolenie sportowe masz 100% rację. Nie wiem dlaczego pokutuje pogląd, ze nie mozna bronic sie bronia inna niz na powolenie do obrony osobistej
Awatar użytkownika
Abd
Zarejestrowany użytkownik
Zarejestrowany użytkownik
Reactions:
Posty: 40
Rejestracja: 16 lipca 2008, 16:46
Tematy: 0
Lokalizacja: Warszawa
Grupa: Zarejestrowani użytkownicy

Post autor: Abd »

Arnie pisze:Co do przekroczenia granic obrony koniecznej to obecne przepisy znowelizowano w połowie 2010r. Osoba, która przekroczyła granice obrony pod wpływem strachu lub wzburzenia, nie podlega karze. Do tej pory w takich przypadkach sąd mógł jedynie odstąpić od wymierzenia kary, ale najpierw musiał przeprowadzić całe postępowanie. Zmiana pozornie kosmetyczna, jednak bardzo istotna - pozwalająca uniknąć kosztów np. adwokata. Wczesniej nie było to możliwe.
To jest oczywiście uwzględnione w pierwszym poście tego wątku, z zastrzeżeniem, że wiele wymienionych w nim tekstów i casusów pochodzi sprzed tej (i innych) nowelizacji, więc odnoszą się do nieco innego niż obecny stanu prawnego. Coś z tym zrobię za jakiś czas, tj. pooznaczam te nie całkiem aktualne jakoś.
Arnie pisze:Co do obrony bronią na pozwolenie sportowe masz 100% rację. Nie wiem dlaczego pokutuje pogląd, ze nie mozna bronic sie bronia inna niz na powolenie do obrony osobistej
Tu właśnie ten i inne mity z czasem poobalamy. Nie będzie więcej usprawiedliwienia dla ignorancji w dziedzinie obrony koniecznej. :)
Rozmowę o broni w kontekście obrony koniecznej można kontynuować w wątku przyklejonym w dziale „Prawo WBP”.
Awatar użytkownika
Zinngiesser
Zarejestrowany użytkownik
Zarejestrowany użytkownik
Reactions:
Posty: 1768
Rejestracja: 09 sierpnia 2006, 15:09
Tematy: 0
Lokalizacja: Ciechanów / Warszawa
Grupa: Zarejestrowani użytkownicy
Kontakt:

Post autor: Zinngiesser »

Do bibliografii:

Adam Krukowski, Obrona konieczna na tle polskiego prawa karnego, Warszawa 1965.

Hanna Archicińska-Gajewska, Tadeusz Fijałkowski, Krzysztof Ostapowicz, Obrona konieczna, Warszawa 1996.

Andrzej Marek, Jacek Satko, Okoliczności wyłączające bezprawność czynu. Przegląd problematyki, orzecznictwo (SN 1918-1999), piśmiennictwo, Kraków 2000 [rozdzial I: Obrona konieczna].
Obrazek
Awatar użytkownika
Abd
Zarejestrowany użytkownik
Zarejestrowany użytkownik
Reactions:
Posty: 40
Rejestracja: 16 lipca 2008, 16:46
Tematy: 0
Lokalizacja: Warszawa
Grupa: Zarejestrowani użytkownicy

Post autor: Abd »

Zinngiesser pisze:Do bibliografii:

Adam Krukowski, Obrona konieczna na tle polskiego prawa karnego, Warszawa 1965.

Hanna Archicińska-Gajewska, Tadeusz Fijałkowski, Krzysztof Ostapowicz, Obrona konieczna, Warszawa 1996.

Andrzej Marek, Jacek Satko, Okoliczności wyłączające bezprawność czynu. Przegląd problematyki, orzecznictwo (SN 1918-1999), piśmiennictwo, Kraków 2000 [rozdzial I: Obrona konieczna].
Bardzo dziękuję. :-D Tylko czy tak leciwe książki (szczególnie ta z 1965 r.) naprawdę są warte polecenia tym, którzy chcą się dowiedzieć konkretów o obronie koniecznej tu i teraz, w 2011 r? Prawo nam się w tej dziedzinie kilka razy zmieniło.

Ten przegląd orzecznictwa z 2000 r. wygląda na świetne uzupełnienie. Muszę tam zajrzeć. :)

Pozdrawiam.
Rozmowę o broni w kontekście obrony koniecznej można kontynuować w wątku przyklejonym w dziale „Prawo WBP”.
Bishi
Zarejestrowany użytkownik
Zarejestrowany użytkownik
Reactions:
Posty: 276
Rejestracja: 11 sierpnia 2009, 21:43
Tematy: 0
Lokalizacja: Szczecin
Grupa: Zarejestrowani użytkownicy

Post autor: Bishi »

Waldo pisze:Wiem że nasze forum jest głównie o broni sportowej,
Obrazek
" Druga poprawka do Konstytucji Stanów Zjednoczonych" - Jerzy Waszyngton nie użył prawa do wolności słowa by pokonać brytyjczyków, zastrzelił ich.
pirx45
Zarejestrowany użytkownik
Zarejestrowany użytkownik
Reactions:
Posty: 128
Rejestracja: 22 września 2008, 15:04
Tematy: 0
Lokalizacja: Wrocław
Grupa: Zarejestrowani użytkownicy

Post autor: pirx45 »

dzięki za kawał dobrej roboty !
Navigare
Zarejestrowany użytkownik
Zarejestrowany użytkownik
Reactions:
Posty: 427
Rejestracja: 17 kwietnia 2014, 09:34
Tematy: 32
Lokalizacja: ZKS Warszawa
Grupa: Zarejestrowani użytkownicy

Post autor: Navigare »

W którymś wątku były dyskutowane zmiany dot. obrony koniecznej z ostatnich lat (np. to, że broniącym prawa przysługuje ochrona jak funkcjonariuszowi publicznemu), ale nie mogę go teraz znaleźć, chciałem wrzucić więc tu artykuł który trochę mniej jest optymistyczny.

Ja na ten przykład nie miałem wiedzy o różnicy między "nie podlega karze" a "nie popełnia przestępstwa" - chodzi o art. 25 § 3 k.k. A z tego wynika, że ok nie podlega karze - ale wpis do KRK jest (tracimy broń) i otwarta możliwość pozwu cywilnego dla broniącego się.

http://prawo.rp.pl/artykul/559492.html?p=1
Incoming fire has the right-of-way.
Shrek
Zarejestrowany użytkownik
Zarejestrowany użytkownik
Reactions:
Posty: 54
Rejestracja: 03 czerwca 2015, 18:35
Tematy: 0
Grupa: Zarejestrowani użytkownicy

Post autor: Shrek »

W tekście ujednoliconym k.k w art. 25 §4. i §5. widnieją jako uchylone w związku z czym można by odpowiednio zaktualizować pierwszy post tematu.
SKS ARDEA
1234strzelec
Zarejestrowany użytkownik
Zarejestrowany użytkownik
Reactions:
Posty: 70
Rejestracja: 28 stycznia 2011, 18:32
Tematy: 9
Lokalizacja: Warszawa, Bytom
Grupa: Zarejestrowani użytkownicy

Re: Obrona konieczna - kompendium od A do Ź

Post autor: 1234strzelec »

Witam,

czy ktoś śledzi może obecnie temat zmian w przepisach dotyczących obrony koniecznej. W zeszłym roku był w sejmie jakiś projekt obywatelski który upadł (głosami PO). Z tego co pamiętam PIS był za daleko idącymi zmianami. Na sąsiednim forum była w zeszłym roku dyskusja na ten temat http://www.strzelecka.net/viewtopic.php?f=7&t=4924 ale urwała się w czerwcu 2015r. Czy ma może ktoś jakieś informacje na ten temat ?

pozdrawiam
IŻ27ME12/70; Hatsan 12/76; CZ550Lux 308Win+S&B2,5-10x56; Works11S 7,62x39; WaltherPPS 9Para, CZ85combat 9Para, Taurus 22lr, WaltherGSP 22lr, Scorpion61S 7,65Br, Browning Baby 6,35Br, P-64 Czak
ODPOWIEDZ Poprzedni tematNastępny temat

Wróć do „Prawo i broń - WBP”