Ponieważ opis karabinu zamieszczony przez autora jest tak skomplikowany, że mógłby równie dobrze być opisem promu kosmicznego, a rysuneczki, choć powiększone, nadal są niewyraźne, pozwoliłem sobie uzupełnić tekst kilkoma zdjęciami i rysunkiem patrona.
Mam nadzieję, że duch zacnego pana Jewitt'a nie bedzie mnie z tego powodu nawiedzał po nocach.
Odtylcówka Terry'ego
(produkowana przez Calisher'a i Terry'ego, ulica Whittall, Birmingham)
Ta potężna i świetnie skonstruowana odtylcówka jest jedną z najprostszych w budowie, jak również najbardziej efektywną jako broń strzelecka, szczególnie do zadań kawaleryjskich, spośród wszystkich odmian obecnie używanych. (czyli w roku 1860)Broń została opatentowana w 1856 roku, jednak od tej pory wprowadzono tak wiele drobnych ulepszeń i usprawnień, że obecna konstrukcja wydaje się niemal tak rewolucyjna jak sam wynalazek na którym się opiera. Byliśmy zadowoleni dowiedziawszy się kilka miesięcy temu, że władze Ministerstwa Wojny były pod tak silnym wrażeniem jego ważności, aby zamówić go i natychmiast wyposażyć w niego kilka regimentów kawalerii. Nie mamy wątpliwości, że karabin zostanie wkrótce wprowadzony do wszystkich jednostek, tak jak na to zasługuje, chociaż ostatnio dwóch piszących o broni strzeleckiej recenzentów (Russel i Busk) przeszło nad nim bezmyślnie do porządku dziennego, - pierwszy po prostu stwierdził: "jeśli chodzi o Terry'ego nie widzę niczego szczególnego, jednak wiele słyszałem od szacownych osób", a pisanina drugiego jest niczym więcej niż przesadnym wychwalaniem jego zalet.
Lufa jest gwintowana w pięć bruzd, z jednym obrotem na 36 cali, czyli gwint robi więcej niż pół obrotu na długości lufy karabinu. Szerokość pól i bruzd jest jednakowa, gwint jest progresywny na głębokości. Najistotniejszym wynalazkiem jest to, że lufa otwiera się z boku w celu wsunięcia ładunku, a czyni się to tak łatwo, że można osiągnąć najwyższą możliwą prędkość ładowania. Wielką przewagą broni Terry'ego nad innymi jest to, że lufa jest zamocowana na stałe, zamiast przesuwać się do przodu i, że ładunek jest solidnie i bezpiecznie zaryglowany. Posiadamy karabinek tej konstrukcji, o kalibrze 30 Ga, z którego odbyliśmy wielce satysfakcjonujące strzelanie i który teraz opiszemy.
Lufa ma 25 cali długości, wliczając w to mechanizm odtylcowy; lub 20 cali od kominka do wylotu lufy. Karabinek ma pełne łoże zabezpieczone bączkiem. Szczerbinka jest składana, jej oś znajduje się 16 i pół cala od muszki i jest skalowana od 100 do 1000 yardów. Broń posiada stalowy wycior, którego jedna połowa znajduje się pod lufą, a drugi koniec w kolbie. Patrony są wsuwane, jak już mówiliśmy, w okno z boku lufy, zaraz z tyłu zamka. Godna podziwu konstrukcja tej części broni będzie najlepiej zrozumiana w odniesieniu do załączonych rycin.
Rys.1 przedstawia karabin, który jest takiej samej konstrukcji jak karabinek.
Rys.2 pokazuje sekcję odtylcowa lufy, a konkretnie jej mechanizm .w stanie otwartym. i sposób w który patron jest wsuwany i bezpiecznie przytrzymywany podczas odpalania. Rys.3 przedstawia mechanizm w stanie zamkniętym. Na rys.4 znajduje się tłok poprzez który ładunek jest wprowadzany i przytrzymywany podczas wystrzału.. Rys.5 to wylot lufy przy jej komorze.
Na tych rysunkach A oznacza łoże, B lufę, C zwykły zamek perkusyjny, D zamek i komorę, konstrukcje których, jak i mechanizm z nimi związany stanowią najważniejsze cechy wynalazku pana Terry'ego. E tosuwliwy tłok, którego trzpień, e, jest trwale zamocowany do metalowego elementu G, do którego jest również zamocowana na zawiasie f, dźwignia H używana do zamykania portu ładowania. I jest metalowym detalem przechodzącym przez trzpień tłoka e, i połączonym z końcem komory lufy poprzez śrubę K, uformowaną wokół elementu I oraz końcówki lufy. Tłok E (rys.4) jest lekko stożkowy (średnica zmniejsza się na długości) i masywny, jest on bezpiecznie zamocowany do trzpienia e poprzez przetyczkę w elemencie I; średnica czy kaliber przewodu lufy w części komorowej jest nieco większa niż w pozostałej części lufy i ukształtowana również stożkowo, tak aby przyjąć stożkową część tłoka bez przepuszczania powietrza. Trzpień tłoka - e posiada dwie wypustki - 2 i 3, które wpasowują się w szczeliny czy też otwory 4, 4, umieszczone naprzeciw siebie (rys. 2). Wpasowanie się owych wypustów w szczeliny sprawia, że tłok E jest silnie dociśnięty i zablokowany w swoim gnieździe. Częściowy obrót wypustów 2 i 3 powoduje uwolnienie się występu 6 na trzpieniu e i umożliwia cofnięcie tłoka E.
karabinek w pełnej krasie, zamek zamknięty
zamek otwarty; mozna zobaczyć owe tajemnicze wypusty ryglujace (zielone strzałki), jak i jeden z otworów w ktore się wpasowują (strzałka czerwona
)
Patron może teraz zostać załadowany do portu ładowania M. Okno portu jest zamykane przez dźwignię zamka H - tak jak na rys.1 i 3. W punkcie G zamocowana jest sprężyna z hartowanej stali, która dociska dźwignię H,H do okna komory zamkowej w czasie wystrzału. Powierzchnia dźwigni H jest tak ukształtowana, że łatwo daje się uchwycić palcem i kciukiem w celu jej odciągnięcia, cofnięcia tłoka i załadowania patrona. W bocznej ścianie korpusu zamka znajduje się szczelina N dla usunięcia brudu etc., natomiast komora O zawiera smar, który przy każdym przeładowaniu smaruje tłok. Prostota konstrukcji tej broni jest jej wielką zaletą, w przypadku awarii może być łatwo naprawiona przez zwykłego kowala.
szczelina przez ktorą usuwany jest brud i nadmiar smaru
zamknięty i zaryglowany zamek
Z naszego testowego karabinka oddaliśmy 25 kolejnych strzałów na odległość 200 jardów, z tego 23 w celu, nie odnotowano żadnego niewypału. Jest bardzo łatwy w obsłudze, ładuje się szybko i przyjemnie, i nie jest bardziej podatny na zbieranie się brudu wokół kominka niż inne odtylcówki.
Strzela się pociskiem Pritchett;a, który będzie opisany poniżej. Ma on głęboko wydrążoną podstawę aby uzyskać rozpęcznienie i dociśnięcie do gwintów lufy. Patron jest zbudowany z mocnego papieru, a do jego podstawy przymocowana jest gruba nasmarowana przybitka, która po wystrzale zostaje w lufie i jest wypychana przez pocisk podczas następnego ładowania, w ten sposób czyszcząc i smarując lufę przy każdym strzale.
schemat patrona z przybitką smarująco-czyszczącą
Następujące świadectwo zalet posiadanych przez tę broń będzie interesujące dla naszych czytelników. Przepisaliśmy je z the Times, wydanego 22 lipca 1858 roku.
"Odtylcowy gwintowany karabinek, wynalazek pana Terry'ego z Birmingham, został poddany testowi na pokładzie okrętu Jej Królewskiej Mości Excellent, pod nadzorem kapitana Hewlett'a, C.B., od 10 maja do chwili obecnej. W tym czasie wystrzelono 1800 ładunków, na rozmaitych dystansach, z celnością nie mającą precedensu, bez czyszczenia broni, która, pomimo to, nie dawała żadnego odrzutu; na dowód czego kapitan Hewlett daje wynalazcy następujący certyfikat, który został przymocowany do łoża karabinka:-
"Niniejszym zaświadcza się, że byłem świadkiem odpalenia z tego karabinu 1800 ładunków,
bez jego czyszczenia."
R.H. Hewlett
20 lipca 1858.
Karabin nie wypalił dwukrotnie na 1800 strzałów i, czy to ładowany przez oficera, czy przez majtka, uzyskał 86% trafień. Wczoraj karabin został zabrany do obozu w Browndown, gdzie jego możliwości zostały przedstawione oddziałom i instruktorom strzelectwa 15-ego Pułku Piechoty (porucznik Cuthbert) i Lekkiej Piechoty Marynarki Królewskiej (major Lowder). Trening na 700 i 800 jardów był fenomenalny, pomimo bardzo silnego wiatru, i będzie kontynuowany również dzisiaj. Jego zalety w porównaniu do starych jednostek broni to 8 funtów wagi mniej i pięć strzałów na jeden w tym samym czasie, co daje zalety jak gdyby rewolweru z ogromnym zasięgiem, w dodatku bez konieczności czyszczenia przez kilka tysięcy strzałów.”
Ta sama liczba strzałów została oddana z innej jednostki w Liverpool'u w lipcu 1859, bez czyszczenia, uzyskano prędkość 9 strzałów na minutę.
Ten karabin, jak w przypadku innych odtylcówek, może być łatwo załadowany przez osobę siedzącą na końskim grzbiecie, a koń może być w tym czasie w pełnym galopie. Niebezpieczeństwo wystrzału podczas ładowania jest całkowicie usunięte. Osoba ładująca broń nie potrzebuje żadnego pobojczyka, a konieczność odgryzienia patrona, co było powodem tak wielu narzekań i cierpień, została całkowicie wyeliminowana. Karabin Terry'ego posiada zaletę o ogromnym znaczeniu, a mianowicie: niemal każda liczba strzałów może być oddana bez zakleszczenia. Jest wytwarzany przez pp. Calisher'a i Tery'ego w Birmingham, ul. Whittall, od których można zakupić zarówno patrony jak i wszystkie inne rzeczy dotyczące broni.
